Ik neem vakantie in m'n straat

"Ik neem vakantie in m’n straat… Ik ga naar mijn buren op reis, op zoek naar wat gezelligheid die in geen enkele folder staat.”

Zo begint een nummer van ‘good old’ Johan Verminnen uit het begin van de jaren ‘80. Lyrisch, moet men toen gedacht hebben. Bijna 40 jaar later blijkt Vlaanderens minnestreel profetisch te zijn geweest voor de zomer van 2020. Dat er nog mooie dagen aankomen deze lente en zomer is zeker. Maar wat zeg je tegen de Vlaming die in zijn kot zit te kniezen terwijl het tranen regent binnen in zijn hart en de zon schijnt op de Grote Markt?

“Ach, het leven is toch al zo kort, dat je beter lachend wakker wordt… “ Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Acht weken quarantaine laat zijn sporen na op onze samenleving. Niet alleen economisch maar ook psychosociaal. Dit wordt veel te vaak vergeten. Onze ministers declameren: dit mag, dit kan niet, verboden te hamsteren, blijf in uw kot, masker niet of masker wel, zie geen vrienden… Dit is nodig. Broodnodig, voor onze gezondheid!

De moraal van Jan Modaal

Wat de vergaderende en tussen tv-studio’s huppelende politici en wetenschappers vergeten als ze ’s avonds in hun bed kruipen is: hoe is het gesteld het met de moraal van Jan Modaal?

Terwijl in onze stad de bloesems net het beste van zichzelf gaven en amper een verdwaalde fietstoerist konden bekoren, bergen heel wat Vlamingen hun vakantieplannen op. Dit is normaal de tijd van het jaar om alle zomerplannen klaar te hebben: een weekendje hier, een festival daar, een zomerkamp voor de kids én die droomreis all-in naar Bar Tropical…

Niks, nada, nougatbollen; zeggen onze virologen en politici in koor. Thuisblijven en niet op reis! Misschien, als het even kan, in eigen land. Het perspectief op een deugddoende vakantie blijft klein.

De coronamaatregelen werden voorlopig enkel versoepeld voor de economie en bieden weinig perspectief op sociaal contact met vrienden en familie. Een onhoudbare situatie zeggen psychologen. Een lange quarantaine, het gebrek aan sociale contacten én geen ontspanningsplan -zoals op vakantie gaan- zullen invloed hebben op ons humeur.

Psychologen en dokters voorspellen een algemene herfstdip voor het najaar van 2020

De lente en de zomer zijn sociale seizoenen. We ontmoeten meer mensen, doen vitamine D en serotonine (gelukshormoon) op. Reizen hoort daar zeker bij.

Deze coronacrisis zal twee perverse effecten hebben op de aanmaak van ons gelukshormoon. Enerzijds merken we nu al een hoog aantal meldingen van intrafamiliaal geweld, echtscheidingsaanvragen en huiselijke ruzies. Anderzijds zien we het gemiddeld gezinsbudget achteruitlopen en is het aandeel van de jaarlijkse zomerreis gehalveerd of geschrapt.

We zijn niet zeker of er een tweede coronagolf komt, maar psychologen en dokters voorspellen een algemene herfstdip voor het najaar van 2020. De periode van nu tot in augustus is een oplaadperiode voor onze menselijke batterijen die weerbaarheid bieden tegen de donkere dagen van oktober, november en december.

Vakantie in eigen land

De enige mogelijkheid die ons rest is om in eigen land op vakantie te gaan.

Kustburgemeesters keuteren zich het zand tussen de tenen om de vloedgolf aan Belgische toeristen deze zomer op te vangen. Creatieve ideeën zoals een strandpas, afwisselend even en oneven nummerplaten toelaten, passeren de revue. De plaatsen zullen schaars zijn, de prijzen duur.

Hoe zit het met de inwoners van mijn Bloesemland, vraag ik me dan af? De zwaarst getroffen regio van België, zoniet van de wereld, als we de dodencijfers mogen geloven.

Heeft iedereen de mogelijkheid om een vakantie te boeken? Als we gezond zijn en als we het kunnen betalen wel. Maar dat laatste is vaak een probleem hoor ik hier en daar fluisteren.

Het is de plicht van lokale politici om hier oor voor te hebben. Ja, zelfs om er creatief mee te zijn. Moeten we dan niet nadenken om het lokale budget voor toerisme, evenementen en vrije tijd deels in te zetten op een vakantiebeleving voor Truienaars in eigen stad?

De massa toeristen zijn er nu niet in de hoofdstad van Haspengouw. In het algemeen is het fruittoerisme voor Sint-Truiden goed voor een opbrengst van maar liefst 9 miljoen euro per jaar. Cijfers die dit jaar niet zullen gehaald worden. Natuurlijk zijn er nog de zomer en de oogstperiode die één en ander misschien kunnen rechttrekken. Maar vergeet ook de negatieve imagovorming, in binnen- en buitenland, niet. Onze stad kreeg de stempel ‘woekerplaats van het coronavirus’ mee. Dit zal invloed hebben. Zeg nu zelf, mocht je nu in China op vakantie moeten gaan, dan zou je ook liever de andere kant uittrekken dan richting Wuhan.

Een lokaal bestuur moet werken aan het herstel van het ‘bruto stedelijk geluk’

Trudo Toeristenland

Maar ook dat deert een fiere Truienaar niet. In onze stad wonen helden. Helden die samen lief en leed gedeeld hebben, gebeden en gevochten voor het leven van familie, buren en vrienden. Maar ook helden verdienen vakantie, al is het in eigen straat.

Daarom pleit ik voor een plan onder het motto ‘Trudo Toeristenland’: een creatief aanbod met kleinschalige, betaalbare én leuke vakantiemogelijkheden voor eigen inwoners. Enkele honderdduizenden euro’s zullen niet worden uitgegeven aan geschrapte evenementen, toeristische attracties, stedelijke sportmanifestaties en culturele optredens. Een lokaal bestuur moet nu werken aan het herstel van het ‘bruto stedelijk geluk’.

Speelstraten én vakantiestraten

De afgelopen zomers maakte de dienst Jeugd van heel wat straten een ‘speelstraat’. De straat werd een bepaalde tijd afgesloten, leuk ingericht met speeltuigen. Jongeren waren hier even heer en meester. Op dit idee moeten we verder denken en heuse vakantiestraten creëren, op plekken waar de ruimte beperkt is, de huisjes klein en de tuintjes nog kleiner.

Laat ons van 25 straten een week lang een vakantiestraat maken, met stand- en ligstoelen, extra bebloeming en bomen vol met lichtjes. Eén avond in de week is er een straatconcertje met lokale artiesten en een etentje, verzorgd door een lokale horecazaak.

Kerkconcerten

Een fietstocht door vruchtbaar Haspengouw leert je dat je geen knooppunten nodig hebt om je te gidsen. De routes leiden je van kerk naar kerk, over kastelen, kloosters of abdijen. Zo mag de stad Sint-Truiden met haar rijk religieus verleden 18 mooie kerkdorpen onder haar vleugels nemen. En zoals het elk parochie betaamt, pronkt er een goed onderhouden kerk, meestal gefinancieerd door de lokale overheid. Ook in het stadscentrum tel je heel wat kerken en kloosters op meer dan 1 hand. Er zijn pareltjes van monumenten bij. Al jaren wordt er gewerkt aan een kerkenplan dat de herbestemming van deze buurttempels moet vastleggen.

Is deze coronatijd niet het uitgelezen moment om cultuur naar elke dorp te brengen? Zijn onze kerken en kloosters niet de juiste ruimtes om, ook bij slecht zomerweer, buurten op een veilige, kleinschalige manier samen te brengen rond een hartverwarmend concert?

Het budget en de programmatie van elk cultuurcentrum zal er volgend seizoen anders uitzien. Ik pleit ervoor om even niet in te zetten op bomvolle schouwburgen, maar om nu onze kerken te vullen met buren, op een veilige afstand van elkaar, overgoten met een streepje muziek. En voor wie meer van film houdt, een drive-in movie op de Grote Markt. Waarom niet?

Onze gezinnen een onvergetelijke staycation-ervaring bezorgen in eigen stad

Logeren in eigen ‘Trudo Toeristenland’

De avonturier die de zon wil zien ondergaan in Cuzco of de tango wil dansen in Buenos Aires… zal dit jaar niet bij de gelukkigen zijn. Maar ach, de zonsondergangen zijn ook betoverend in Trudoland. Daarom moeten we erop inzetten om onze gezinnen een onvergetelijke staycation-ervaring te bezorgen in eigen stad. Plant tentjes tussen fruitbomen. Maak tijdelijke glamping-dorpjes in de mooie kasteeltuinen. En als we willen ‘losgehen’ bouwen we onze houten kerstchalets om tot een coronavriendelijk jeugdherberg-dorpje in het bos. Elke avond genieten, op veilige afstand van elkaar, rondom het kampvuur, geboeid worden door verhalen en afgesloten met een prachtig akoestisch deuntje. Hiervoor kunnen de cultuurdienst en de kunstacademies perfect samenwerken.

Ontbijten doe je aan picknicktafels waarvan de zitjes verder uit elkaar staan, in samenwerking met de zwaar getroffen lokale horeca. Een tweedaagse sluit je af met een wandeling met belevingsgids en zo ontdek je verborgen pareltjes. ‘Trudotoeristen’ mag ons heus geen rib uit ons lijf kosten. Trouwens, zijn de inwoners niet het beste testpubliek voor nieuwe concepten voor volgend seizoen?

Sporten en gezond blijven op vakantie

Als deze crisis ons één ding leert is dat er niets gaat boven een gezonde geest in een gezond lichaam. Daarom is je dagelijkse portie bewegen o zo belangrijk, ook als je op vakantie bent in eigen stad. Een sportdienst staat klaar om inwoners vakantiefit te houden met bijvoorbeeld een wekelijkse openlucht fitness in een park of plantage of yoga met prachtig uitzichten. En als het even kan ochtendgymnastiek op muziek voor je deur in de vakantiestraat.

Het fietsparadijs is hier voorlopig gesloten voor toeristen, maar niet voor de Trudotoerist. Heeft iedereen wel een tweewieler om door het paradijs in de achtertuin te fietsen? Bij het Fietspunt verhuren ze die nu normaal als zoete broodjes. Vandaag blijft dit kantoor samen met hun fietsen gesloten. Geen goed idee als je het mij vraagt. Geef de Truienaar, die het wil, een gratis tochtje op zo’n fiets. Bewegen en iets in beweging brengen is gezond!

De veerkracht van je inwoners bepaalt de kracht waarmee je de volgende crisis aankan

Besparen op vrije tijd is een gezondheidsfout

In Vlaanderen zijn de lokale overheden hun centjes aan het tellen en hun prioriteiten aan het herschikken. Daarbij laait opnieuw de discussie op over de kerntaken. Vaak is vrijetijdsbeleving dan het kind van de rekening. Aan elke kerntaakridder wil ik graag één ding meegeven: de veerkracht van je inwoners bepaalt de kracht waarmee je de volgende crisis aankan.

Een overheid die vandaag deze crisis misbruikt om fors te besparen op sport, cultuur of jeugd maakt een gezondheidsfout. Eerder dan besparen zal het investeren zijn in disruptieve innovatie en creatief denken. Ik ben er zeker van dat wij in deze zwaar getroffen regio ons van de meest weerbare kant gaan laten zien. Met alle digitale hulp, creativiteit, herschikte budgetten en koppige volharding die ons eigen is zullen we ‘Trudo Vakantieland’ gezond en veilig op poten krijgen.

Jan, Piet en Paulien verdienen dit jaar allemaal een vakantie in eigen straat.

Zo kan er volgend jaar weer gedroomd worden op de deuntjes van ‘good old’ Johan Verminnen: “Ik wil, ik wil, ik… ik wil de wereld zien.”

Carl Nijssens, Sint-Truiden 29 april 2020